26 Eylül 2011 Pazartesi

Akreditif (Letter of Guaranty) Nedir?

“Akreditif” dilimize Fransızca “accréditif” sözcüğünden geçmiştir. Anlamı “güven yazısı”, “kredi mektubu”dur. Kelimenin İngilizcesinden bu anlam kolaylıkla çıkarabilir “Letter of Guaranty”.

Akreditif bir gayri nakit kredidir ve bir çeşit garanti mektubudur. Teminat mektupları ile hukuki açıdan aynı belgelerdir. Farkı, genellikle yurtdışı malzeme alımı işlerinde kullanılmalarından dolayı yabancı para birimi üzerinden hazırlanmalarıdır.

Akreditif, iki ayrı ülkede birbirini tanımayan, mali durumunu bilmeyen iki ayrı firmanın malzeme alış verişinde kolaylık sağlar. Firmalar kendi aralarında yapmış oldukları malzeme alım sözleşmesinin koşullarına uyulmaması durumunda zarar görmelerini engellemek isterler.

Dil birliğini sağlamak açısından akreditifin taraflarını ve taahhüt sektöründeki karşılıklarını yazalım.

Taraflar               Taahhüt Sektörü Karşılığı
Amir                      İthalatçı Firma
Amir Banka           İthalatçı Firmaya Akreditif Açan Banka
Muhabir Banka     Tedarikçi Firmanın Bankası
Lehtar                   Tedarikçi Firma

Firmalar karşılıklı olarak birbirlerini tanımadıkları için, gerek malzemenin istenilen miktar, kalite ve sürede temini, gerekse ödemenin zamanında yapılması gibi konularda kendilerine güvene almak isterler. Bu malzeme temini sürecinde çalışılan amir ve muhabir bankalar ise tüm işlemlerin uygunluğunu belgeler üzerinden takip ve kontrol eder.

Süreç şu şekilde işler; ithalatçı ve tedarikçi firma satış sözleşmesi yaparlar. Ya tedarikçi malzemelerinin ithalatçıya ulaşmasından sonra yapılacak olan ödemesini garanti altına almak için, ya da ithalatçı ödemesini yaptığı miktar, kalite ve sürede malı temin ettiğini garanti altına almak akreditif talebinde bulunur. İthalatçı kendi bankasına (amir banka) tedarikçi lehine akreditif açması için talimat verir. Amir banka ithalatçıya daha önce bir akreditif limiti tanımlamış ise akreditif açar, bu limiti tanımlamamış ise ithalatçının kredibilitesini ölçer ve uygun bulursa, akreditif tutarı kadar gayri nakdi krediyi açar. Amir banka, tedarikçinin ülkesindeki bankaya (muhabir banka) bu kredi limitinin tanımlandığını gönderdiği küşat mektubu (açılış mektubu) ile bildirir. Akreditifin tanımlandığını muhabir banka da tedarikçiye haber verir. Tedarikçi sözleşme ve akreditif koşullarına göre malı yükler ve mallara ilişkin vesaiki muhabir bankaya verir. Muhabir banka bu vesaiki karşılığında tedarikçiye ödemesini yapar ve vesaiki amir bankaya gönderir. Akreditif koşullarına uygun vesaike göre, amir banka, muhabir bankaya ödeme yapar. Amir banka da sözleşme konusu malın bedelini ithalatçıdan tahsil eder ve vesaiki ithalatçıya verir. Vesaiki alan ithalatçı malları gümrükten çeker. Eğer akreditifin belli bir vade üzerinden ödenmesi kararlaştırılmışsa, ödemeler akreditifin vadeleri geldiğinde gerçekleşir. Akreditif vadeleri de “Yükleme + 120 gün” v.b. şekilde tanımlanır. Akreditif vadesinin yükleme de başlayacağı ve 120 günde tamamlanacağı anlamına gelir. Ödemeler genellikle aylık olarak anapara + faiz şeklinde yapılır.

Yüzeysel olarak akreditifi tanımladık ve işleyiş sürecini özetledik. Bir sonraki yazıda görüşmek dileğiyle.


2 Eylül 2011 Cuma

Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri 2010 - 2011 Karşılaştırması

28 Nisan 2011 günü Bayındırlık Bakanlığı, yine birçok hesaba kaynak oluşturacak olan “Mimarlık Ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak 2011 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Tebliği”ni yayımladı.

Peki, 2010 ve 2011 tebliğleri arasında ne gibi değişiklikler yapıldı birlikte inceleyelim.


Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Tebliğleri 01 Nisan 2010 ve 28 Nisan 2011 Arasındaki Farklar

Genel

2011 yılı tebliğinin geneline bakıldığında birim m² maliyetlerinde, en düşük %7,46 (II. Sınıf A Grubu), en yüksek %10,63 (V. Sınıf C Grubu) olmakla birlikte, ortalamada %8,77 bir artış olduğu görülmüştür. Mutlak olarak, en düşük artış 7 TL/m² (I. Sınıf A Grubu) en yüksek artış 151 TL/m² (V. Sınıf D Grubu), ortalama artış ise 59,69 TL/m² olarak gerçekleşmiştir.

Bununla birlikte 2011 yılı itibarıyla ile tebliğe “II.Sınıf C. Grubu Yapılar” adıyla yeni bir grup eklenmiş olup, içeriği aşağıda detaylı incelenmiştir.

I.Sınıf A.Grubu Yapılar

2010 yılında 7 alt gruba ayrılan bu gruba 2 yeni alt grup daha eklenmiştir;

. Gölgelikler-çardaklar

. Üstü kapalı yanları açık teneffüs, oyun gösteri alanları

Bu grupta, 2010 yılında 73 TL/m² olan birim maliyet, 2011 yılında %9,59 artış ile 80 TL/m² olmuştur.

I.Sınıf B.Grubu Yapılar

Bu grup tanımlarında bir değişiklik yapılmamıştır.

Bu grupta, 2010 yılında 127 TL/m² olan birim maliyet, 2011 yılında %7,87 artış ile 137 TL/m² olmuştur.

II.Sınıf A.Grubu Yapılar

Bu grup tanımlarında bir değişiklik yapılmamıştır.

Bu grupta, 2010 yılında 201 TL/m² olan birim maliyet, 2011 yılında %7,46 artış ile 216 TL/m² olmuştur.

II.Sınıf B.Grubu Yapılar

2011 yılında;

“. Hangar yapıları (Uçak bakım ve onarım amaçlı)” alt grubu çıkarılmıştır.

“. Tarım, endüstri ve sanayi yapıları (Tek katlı, bodrum ve asma katı da olabilen prefabrik beton ve çelik depo ve atölyeler, tesisat ağırlıklı ağıllar, fidan yetiştirme ve bekletme tesisleri)”

ise

“. Tarımsal endüstri yapıları (Tek katlı, prefabrik beton ve çelik depo ve atölyeler, tesisat ağırlıklı ağıllar, fidan yetiştirme ve bekletme tesisleri)”

olarak değiştirilmiştir. Alt grup tanımındaki “sanayi yapıları” ve parantez içindeki açıklamada “bodrum ve asma katı da olabilen” kelimeleri çıkarılmıştır.

Bu grupta, 2010 yılında 276 TL/m² olan birim maliyet, 2011 yılında %7,61 artış ile 297 TL/m² olmuştur.

II.Sınıf C.Grubu Yapılar

2010 yılı tebliğinde bulunmayan “II.Sınıf B.Grubu Yapılar” 2011 yılında tebliğe eklenmiştir. 3 alt gruptan oluşmaktadır;

. Hangar yapıları (Uçak bakım ve onarım amaçlı)

. Sanayi yapıları (Tek katlı, bodrum ve asma katı da olabilen prefabrik beton ve çelik yapılar)

. ve bu gruptakilere benzer yapılar.

II.B grubu yapılardan çıkarılan sanayi yapılarının bu alt gruba dahil edildiği görülmektedir.

Bu grup, 2010 yılında bulunmadığı için birim maliyet artışı hesaplanamamıştır.

III.Sınıf A.Grubu Yapılar

2011 yılında;

“. Küçük sanayi tesisleri (Donanımlı atölyeler, ticarethane, dükkan, imalathane, dökümhane)”

alt grubu

“. Küçük sanayi tesisleri (Donanımlı atölyeler, imalathane, dökümhane)”

olarak değiştirilmiştir. “ticarethane, dükkan” kelimeleri tanımdan çıkarılmıştır.

2010 yılında bulunmayan;

“. Kreş-Gündüz bakımevleri”

alt grubu 2011 yılında tebliğe eklenmiştir.

Bu grupta, 2010 yılında 448 TL/m² olan birim maliyet, 2011 yılında %7,59 artış ile 482 TL/m² olmuştur.

III.Sınıf B.Grubu Yapılar

2010 yılında bu grupta bulunan

“. Kreş-Gündüz bakımevleri”

çıkarılmıştır. (III.A grubuna eklenmiştir.)

“. Sağlık tesisleri (sağlık ocakları, kamu sağlık dispanserleri, sağlık evleri, sağlık merkezleri)”

alt grubu

“. Sağlık ocakları, kamu sağlık dispanserleri, sağlık evleri”

olarak değiştirilmiştir. “Sağlık tesisleri” ve “Sağlık merkezleri” tanımları çıkarılmış, tanımdaki parantez kaldırılmıştır.

Bu grupta, 2010 yılında 511 TL/m² olan birim maliyet, 2011 yılında %10,57 artış ile 565 TL/m² olmuştur.

IV.Sınıf A.Grubu Yapılar

“. Poliklinikler ve benzeri sağlık yapıları (Hastaneler hariç)”

alt grubu

“. Poliklinikler”

olarak değiştirilmiştir. “benzeri sağlık yapıları (Hastaneler hariç)” kelimeleri çıkarılmıştır.

2010 yılında bu grupta bulunan

“. İl tipi hükümet konakları (Büyük idare ve Büyükşehir belediye binaları)”

alt grubu bu gruptan çıkarılmıştır.

Bu grupta, 2010 yılında 577 TL/m² olan birim maliyet, 2011 yılında %8,32 artış ile 625 TL/m² olmuştur.

IV.Sınıf B.Grubu Yapılar

“. Araştırma binaları ve laboratuarlar”

alt grubu

“. Araştırma binaları, laboratuarlar ve sağlık merkezleri”

olarak değiştirilmiştir. Tanıma “sağlık merkezleri” eklenmiştir.

Bu grupta, 2010 yılında 640 TL/m² olan birim maliyet, 2011 yılında %9,53 artış ile 701 TL/m² olmuştur.

IV.Sınıf C.Grubu Yapılar

2010 yılında bulunmayan;

“. İl tipi hükümet konakları ve büyükşehir belediye binaları”

alt grubu 2011 yılında tebliğe eklenmiştir.

Bu grupta, 2010 yılında 761 TL/m² olan birim maliyet, 2011 yılında %7,62 artış ile 819 TL/m² olmuştur.

V.Sınıf A.Grubu Yapılar

Bu grup tanımlarında bir değişiklik yapılmamıştır.

Bu grupta, 2010 yılında 945 TL/m² olan birim maliyet, 2011 yılında %9,52 artış ile 1.035 TL/m² olmuştur.

V.Sınıf B.Grubu Yapılar

Bu grup tanımlarında bir değişiklik yapılmamıştır.

Bu grupta, 2010 yılında 1.144 TL/m² olan birim maliyet, 2011 yılında %7,95 artış ile 1.235 TL/m² olmuştur.

V.Sınıf C.Grubu Yapılar

Bu grup tanımlarında bir değişiklik yapılmamıştır.

Bu grupta, 2010 yılında 1.279 TL/m² olan birim maliyet, 2011 yılında %10,63 artış ile 1.415 TL/m² olmuştur.

V.Sınıf D.Grubu Yapılar

Bu grup tanımlarında bir değişiklik yapılmamıştır.

Bu grupta, 2010 yılında 1.599 TL/m² olan birim maliyet, 2011 yılında %9,69 artış ile 1.710 TL/m² olmuştur.